Hasta Hakları
16 Şubat 2022

ÇOCUK HAKLARI BILDIRGESI
Çocuklarin eriskinden farkli fiziksel, fizyolojik, davranis ve psikolojik özellikleri oldugu, sürekli büyüme ve gelisme gösterdigi bilincinin yerlesmesi, çocuklarin bakiminin bir toplum sorunu oldugu ve bilimsel yaklasimlarla herkesin bu sorumlulugu yüklenmesi gerektigi düsüncesi 20 Kasim 1959 da Birlesmis Milletler Genel Kurulu nda ÇOCUK HAKLARI BILDIRGESI ile kabul edilmistir. On ilkeden olusan bu bildirge asagidaki gibidir: 1. Ilke : Tüm dünya çocuklari bu bildirgedeki haklardan din, dil, irk, renk, cinsiyet, milliyet, mülkiyet, siyasi, sosyal sinif ayirimi yapilmaksizin yararlanmalidir. 2. Ilke : Çocuklar özel olarak korunmali, yasa ve gerekli kurumlarin yardimi ile fiziksel, zihinsel, ahlaki, ruhsal ve toplumsal olarak saglikli normal kosullar altinda özgür ve onurunun zedelenmeyecek sekilde yetismesi saglanmalidir. Bu amaçla çikarilacak yasalarda çocugun en yüksek çikarlari gözetilmelidir . 3. Ilke : Her çocugun dogdugu anda bir adi ve bir devletin vatandasi olma hakki vardir. 4. Ilke : Çocuklar sosyal güvenlikten yararlanmali, saglikli bir biçimde büyümesi için kendisine ve annesine dogum öncesi ve sonrasi özel bakim ve korunma saglanmalidir. Çocuklara yeterli beslenme, barinma, dinlenme, oyun olanaklari ile gerekli tibbi bakim saglanmalidir. 5. Ilke : Fiziksel, zihinsel ya da sosyal bakimdan özürlü çocuga gerekli tedavi, egitim ve bakim saglanmalidir. 6. Ilke : Çocugun kisiligini gelistirmesi için anlayis ve sevgiye gereksinimi vardir. Anne ve babasinin bakimi ve sorumlulugu altinda her durumda bir sevgi ve güvenlik ortaminda yetismelidir. Küçük yaslarda çocugu annesinden ayirmamak için bütün olanaklar kullanilmalidir. Ailesi ve yeterli maddi destegi olmayan çocuklara özel bakim saglamak toplumun ve kurumlarin görevidir. Çocuk sayisi fazla olan ailelere devlet yardimi yapilmalidir. 7. Ilke: Genel kültür ve yeteneklerini, bireysel karar verme gücü, ahlaki ve toplumsal sorumlulugu gelistirecek ve topluma yararli bir üye olmasini saglayacak egitim hakki verilmelidir. Bu egitimde sorumluluk önce ailenin olmalidir. Egitimin ilk asamalari parasiz ve zorunlu olmalidir. 8. Ilke : Çocuk her kosulda koruma ve kurtarma olanaklarindan ilk yararlananlar arasinda olmalidir. 9. Ilke : Çocuklar her türlü istismar, ihmal, ve sömürüye karsi korunmali ve hiçbir sekilde ticaret konusu olmamalidir. Çocuk uygun bir asgari yastan önce çalistirilmayacak, sagligini ve egitimini tehlikeye sokacak fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelismesini engelleyecek bir ise girmeye zorlanmayacak ve izin verilmeyecektir. 10. Ilke : Çocuk irk, din ya da baska bir ayrimciligi tesvik eden uygulamalardan korunacaktir. Anlayis, hosgörü, insanlar arasi dostluk, baris ve evrensel kardeslik ortaminda enerji ve yeteneklerini diger insanlarin hizmetine sunulmasi gerektigi bilinciyle yetistirilmelidir. HAKLARINIZ Insan, sadece insan olmasindan dolayi dogustan bazi haklari kazanarak dünyaya adimini atmaktadir. Hak kavrami evrensel bir kavramdir. Kisaca hak; HUKUK KURALLARININ KISILERE TANIDIGI YETKI olarak tanimlanabilir. Insan haklari ilk kez 1215 yilinda Ingiltere de taninmistir. Resmi olarak 18. yüzyil sonlarinda Amerikan Haklar Bildirgesi ve 1789 Fransiz Insan ve Vatandas Haklari Evrensel Bildirgesi yayimlanmistir. Birlesmis Milletlerin kurulmasiyla insan haklari evrensel hale geldi. Insan Haklari Evrensel Beyannamesi yayinlandi. Buna göre; herkesin özgür, onurlu, haklari bakimindan esit olduklari belirtilmektedir. Insan haklarini kisaca; tüm insanlarin her açidan dogustan esit ve özgür olmasi diye tarif etmek mümkündür. Söz konusu bu özgürlük, baskalarinin haklarina saygili olmak ve bu haklari çignememe zorunlulugu ile dengelenmistir. Çesitli insan haklari bulunmaktadir. Hasta haklari da temel insan haklarindan birisidir. 1) Hizmetten genel olarak faydalanma: Adalet ve Hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde saglik hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumlari dikkate alinmadan hizmet alma hakki vardir. 2) Bilgilendirme ve bilgi isteme: Her türlü saglik hizmetinin ve imkaninin neler oldugunu ögrenmeye ve saglik durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazili isteme hakki vardir. 3) Saglik kurulusunu ve personelini, seçme ve degistirme: Saglik kurulusunu seçmeye, degistirmeye ve seçtigi saglik tesisinde verilen saglik hizmetlerinden faydalanmaya, saglik hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve diger saglik çalisanlarinin kimliklerini, görev ve unvanlarini ögrenmeye seçme ve degistirmeye hakki vardir. 4) Mahremiyet: Gizlilige uygun bir ortamda her türlü saglik hizmeti almaya haklari vardir. 5) Reddetme, durdurma ve riza: Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasini istemeye, tibbi müdahalelerde rizasinin alinmasina ve riza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakki vardir. 6) Güvenlik : Saglik hizmetini güvenli bir ortamda almaya sahiptirler. 7) Dini vecibeleri yerine getirebilme : Saglik tesisinin imkanlari ölçüsünde ve idarece alinan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakki vardir. 8) Insani degerlere saygi gösterilmesi, sayginlik görme ve rahatlik: Saygi, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, sefkatli bir ortamda, her türlü hijyenik sartlar saglanmis gürültülü ve rahatsiz edici bütün etkenler giderilmis bir saglik hizmeti almaya hakki vardir. 9) Ziyaret ve refakatçi bulundurma: Saglik tesislerince belirlenen usül ve esaslar çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve mevzuatin ve saglik tesisinin imkanlari ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi halinde refakatçi bulundurmaya hakki vardir. 10) Müracaat, sikayet ve dava hakki: Haklarinin ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü basvuru, sikayet ve dava hakkini kullanmaya hakki vardir. SIKAYETLERINIZI HASTA HAKLARI BIRIMIMIZE BILDIRMENIZ DAHA ÇABUK SONUÇ ALMANIZI SAGLAYACAK, MEMNUNIYETINIZI ARTTIRACAKTIR HASTA OLARAK SORUMLULUKLARIMIZI BILIYOR MUYUZ ? - Saglikli bir yasam için verilen tavsiyelere uyalim. - Saglik karnemizin vizesini zamaninda yaptiralim. - Hastaligimizla ilgili bilgileri doktora eksiksiz olarak iletelim. - Saglik çalisanlari ile isbirligi içinde olalim. - Hastane kurallarina ve sevk zincirine uyalim. - Hastane personelinin, diger hastalarin ve ziyaretçilerin haklarina saygi gösterelim. - Tedavi ilaçlarla ilgili doktor tavsiyelerini dikkatle dinleyelim ve anlayamadigimiz yerleri soralim. - Tedavimizle ilgili önerilere uyum saglayamama durumu söz konusu ise bunu saglik çalisanina bildirelim. - Hastane malzemesine verdigimiz zarari karsilamak zorunda oldugumuzu unutmayalim. - Uygulanacak tedaviyi reddetmeniz veya önerilere uymamanizdan dolayi dogacak sonuçlardan kendimiz sorumluyuz.